عبادت قوی ترین عامل تقرب به خداست(1)

مَعین: روان، جارى.

کمى خشت: کاسته شدن.

کَند: کندم. (حذف ضمیر فاعلى)

قُرب: نزدیکى.

فَصل: جدایى، و مقصود شکافتن دیوار است.

وَصل: رسیدن، و در اینجا رسیدن به آب مقصود است.

لَزِب: چسبنده، سخت.

وَ اُسْجُدْ وَ اِقْتَرِبْ: سجده کن و نزدیک شو.[1]

سجده کردن: کنایه از نزدیک شدن.

مَدَر: کلوخ، گلهاى زبر به هم چسبیده که در آن سنگى نباشد.

زَفت: یعنی گران و ضخیم، ستبر، درشت.

عُنُق: گردن.

عالی گردن: یعنی بر افراشته و پا برجا.

آب حیات: پروردگار است که به ما زندگی جاودانه می‌دهد.

حجاب: یعنی مانع، همان دیوار تن و دل‌بستگی‌های مادی است.

مى: استعاره از ذوق و شوق رسیدن به آب.

پُر می‌تا عُنُق: کسی که بسیار شراب نوشیده و مست است؛ یعنی تشنه از صدای آب مست می‌شود، اما آن‌که تشنه نیست، فقط صدای افتادن کلوخ‌ها را در آب می‌شنود.

بُلُق: (اسم صوت) بانگ آب، چون سنگى یا کلوخى در آن افکنند.

 ( 1210) فایده دیگر کار من این است که هر خشت از دیوار بکنم بتو نزدیک مى‏شوم‏. ( 1211) زیرا از کمى خشت دیوار کوتاه‏تر شده مرا بتو نزدیکتر مى‏سازد. ( 1212) پستى دیوار باعث نزدیکى شده جدا کردن خشت او درمان وصلى مى‏گردد. ( 1213) کندن خشت این دیوار بمنزله سجده است زیرا که این عمل باعث قرب بوده و فرموده‏اند : سجده کن و نزدیک شو. ( 1214) تا این دیوار با گردن افراشته بر سر پا ایستاده است مانع از سر فرود آوردن خواهد بود . ( 1215) تا از این تن خاکى نجات نیابى به آب حیات سجده نتوانى کرد . ( 1216) هر کس که بر بالاى دیوار تشنه‏تر باشد زودتر خشت و سنگ مى‏کند. ( 1217) و آن که عشقش ببانگ آب بیشتر است کلوخ و خشت بزرگتر از دیوار مى‏کند. ( 1218) او از بانگ آب درونش تا گلو پر از مى گردیده ولى بیگانه از آن بانگ جز صداى تلق تلق چیزى نمى‏شنود.

هر خشتی از دیوار دلبستگی‌های مادی و زندگی این جهانی کنده شود، به آب خوش‌گوار نزدیک‌تر می‌شویم. پست کردن دیوار زندگی مادی، موجب نزدیک شدن به پروردگار است و جدایی از این زندگی (فصل او)، سبب وصال حق است که درمان دردهای روح است؛ مولانا می‌گوید: عبادت و سجده کردن، مانند کندن خشت‌های دیوار است. هر سجده‌ای که می‌کنیم به خدا نزدیک‌تر می‌شویم و به همین دلیل در قرآن آمده است: «وَ اُسْجُدْ وَ اِقْتَرِبْ »  سجده کن و پیش‌تر بیا. خودى و خود بینى مانعى است که آدمى را از خضوع به درگاه حضرت حق باز مى‏دارد. هر اندازه که انسان بکوشد و این مانع را پست‏تر کند و تن خاکى را نادیده‏تر بگیرد به خدا نزدیک خواهد شد. در این تکاپو هر که به خدا عاشق‏تر است، تن و متعلّقات تن نزد او بى‏ارزش‏تر است و آن را که چنین حالت بود در مقام شوق است که شوق از جاى برخاستن دل بود به دیدار محبوب. قشیرى گوید: «هم از وى (استاد ابو على) شنیدم که گفت از علامت شوق آرزوى مرگ بود بر بساط عافیت.»[2]